Kijken tot het smelt
Ik hielp een vriend struiken rooien achter zijn huis, onderaan de dijk. Het was een koude grijze winterdag, het had die nacht eerst wat geregend en daarna gevroren en tussen de dichte takken en in het oude blad hadden zich kleine plaatjes ijs opgehoopt. Toen ik na een tijdje spitten aan de struik sjorde, vielen er een paar rinkelend op de grond.
“Ha, brillenijs” zei mijn vriend.
Hij is ernstig van nature, maar nu klonk zijn stem plots licht en verheugd.
Hij bukte zich en pakte een stukje ijs op.
“Kijk, dit deed ik als kind met mijn broertje” zei hij en hij kneep een oog dicht en zette het stukje ijs als een lorgnet voor zijn oog.
“En dan liepen we rond, op de tast, want je zag niet veel.”
Hij stak zijn handen uit en liep als een blindenman door de tuin.
Ik rustte op mijn spa en keek.
Mijn vriend bleef staan.
“Mijn broertje,” zei hij, “die verzon dan wat hij zag en dat waren altijd mooie dingen. Dagen vol sneeuw, de school op slot, een ijsbeer in de achtertuin, een zonnetje in de lucht.”
“En wat zie jij nu?” vroeg ik.
“Probeer het zelf,” zei mijn vriend.
Dus schudde ik nog een keer aan de struik tot er weer wat ijs uit viel.
Ik pakte twee stukjes op, zette een voor mijn ene oog en het andere stukje voor mijn andere oog en perste mijn oogkassen samen.
Het ijs was dun en helder, maar had een ijle blauw-groene glans. Alles wat ik zag was een beetje wazig en kreeg zachte contouren. Alleen in het midden zat een bruin stipje, een vuiltje, vastgevroren in het ijs.
“En?” vroeg mijn vriend.
Ik keek naar het wazige silhouet van de beuken, helemaal achterin zijn tuin, de breed uitwaaierende takken en de enorme kruinen.
“Nou ja,” zei ik. “Ik zie de boom, vaag, maar toch. Ik zie hoe groot hij is. En hij heeft een beetje kleur. Er schemert een heel licht groen tussen de takken. Het lijkt of het lente wordt.
Ik kneep mijn koude handen een paar keer open en dicht en stampte mijn voeten eens op de omwoelde aarde.
Er trok een vlaag wind door de tuin. De boomkruin zwaaide zacht heen en weer.
“En achter de bomen, op het weggetje zie ik twee fietsers.”
Want ik zag ook twee vage gestaltes rijden, twee vlekken, samen kalm onderweg, een stelletje dat hand in hand een fietstochtje maakt op een lichte voorjaarsdag.
Ik keek omhoog.
“De lucht is niet meer grijs,” zei ik. “Hij is nu blauw, met hier en daar een klein veegje wit. Wazig, maar toch geloof ik dat ik in de verte een grote vogel zie. Het zou zomaar een kraanvogel kunnen zijn, met die lange nek en die mooie diepe vleugelslag. En jij? Wat zie jij?”
“Ik?” zei mijn vriend zacht. “Ik zie mezelf. Ik ben aan het hardlopen. Sneller en lichter dan ik ooit gelopen heb. Na elke afzet zweef ik even. Eindelijk een moeiteloze marathon”
Hij zweeg even.
Toen zei hij: “Wat we vroeger zeiden: ‘Je moet kijken tot het smelt. Dan krijg je wat je ziet.’
“Lukte dat?” vroeg ik.
“Zoveel geduld hadden wij niet. Je weet hoe het is als kind. Er is altijd weer iets anders dat gebeuren moet. Iets dat nog leuker is.”
“Dan proberen we het nu,” zei ik.
Dus zo stonden wij daar in die tuin, twee mannen, spelend met brilletjes van ijs. Mijn vriend keek naar zijn marathon en ik hoorde zijn voeten af en toe heel zacht op het wegdek landen. En ik keek naar de blauwe lucht. Het voelde als zo’n vroege voorjaarsdag, zo’n dag vol beloftes, waarop alles even opnieuw begint en je het gevoel hebt dat alles goed zal komen.
Toen hoorde ik wat gerucht, ik geloof een trekker op de dijk. Ik schudde zacht met mijn hoofd. Het ene moment streken mijn wimpers nog langs het ijs. Het volgende was het verdwenen. Nog even was de lucht blauw en heel in de verte zag ik een vogel die met kalme vleugelslag verdween.
